بررسی تأثیر تمرکز و سایر عوامل در صنعت بانکداری بر سودآوری بانک های دولتی[۱]

سودآوری بانک ها امری ضروری و تعیین کننده برای ثبات اقتصادی است که می تواند از جنبه های خرد و کلان اقتصادی مورد توجه قرار گیرد. در خصوص عوامل مؤثر بر سودآوری تحقیقات متعددی در ایران صورت گرفته است، با این حال در هیچ یک از آنها، در رابطه با چگونگی تأثیرگذاری تمرکز در صنعت بانکداری بر سودآوری سخنی به میان نیامده است. این تحقیق به بررسی تأثیر تمرکز و سایر عوامل در صنعت بانکداری بر سودآوری بانک ها می پردازد. بدین منظور تمرکز در صنعت بانکداری از سه بعد دارایی ها، تسهیلات اعطایی و سپرده ها با استفاده از شاخص هرفیندال ـ هیرشمن برای 10 بانک دولتی طی سال های 1370ـ1387 اندازه گیری شد و تأثیر این عوامل به همراه شش متغیر کنترلی اندازه، کارایی، سرمایه بانک، سطح بازار سرمایه، سطح درآمد ملی و نرخ بهره بر بازده دارایی ها، به عنوان متغیر وابسته آزمون گردید. برای آزمون فرضیه های تحقیق از مدل های رگرسیونی چندمتغیره و ساختار داده های پانلی استفاده شد. نتایج نشان داد که رابطه معکوس و معناداری بین تمرکز و سودآوری بانک ها وجود دارد. در خصوص سایر عوامل نیز کارایی، سرمایه، سطح درآمد ملی و نرخ بهره رابطه مستقیمی با سودآوری بانک های دولتی دارند. در حالی که اندازه بانک رابطه معکوسی با سودآوری دارد. در این میان شواهدی مبنی بر وجود رابطه بین سطح بازار سرمایه و سودآوری بانک ها یافت نشد.   [1]- مقاله حاضر برگرفته از رساله دوره کارشناسی ارشد با عنوان فوق و نگارش فاطمه مردانی و با راهنمایی دکتر پیمان نوری بروجردی و مشاوره دکتر محمد جلیلی در مؤسسه عالی آموزش بانکداری (فروردین 1390) می باشد.طبقه بندی p10,p24,l16,e58 :jelتاریخ دریافت مقاله: 1390/1/17                   تاریخ پذیرش مقاله: 1390/4/27